Mehmed Zahid KOTKU (Rh.A)
MİRAC KANDİLİ KONUŞMASI
Esselâmü aleyküm ve rahmetullàhi ve berekâtühû!..
Cenâb-ı Feyyâz-ı Mutlak ve Rabbül-Felak Hazretleri bu Mi'racımızı, cümlemiz hakkında, mübarek ve müteyemmin eylesin... Birçok seneler bu gibi kandillere ve gecelere sağlık afiyetlerle erişmek de nasib ü müyesser eylesin... Bizi de uyanık kullarından edip, bu Mi'racların kadr ü kıymetini bilenlerden eylesin...
Hepimiz birçok seneler bu Mi'racı idrak etmiş oluyoruz, gelip geçiyor. Bizde ise hiçbir uyanıklık olamıyor. Eski halimiz ne ise, yine aynı hale devam edip gidiyoruz.
Mi'racı hepiniz bilirsiniz ki, işte Efendimiz SAS'in nâil olduğu bir devlet... Cenâb-ı Feyyaz-ı Mutlak Hazretleri, ona bu nimeti ihsan buyurdu. O günkü insan belki şaşaladı. İmanları zayıf olanlar, yahut imansız olanlar, "Olmaz böyle şey!" dediler. İman edenler ise hiç şüphe etmeden, "Lâilâhe illallah, muhammeder-rasûlüllah, âmennâ!" dediler. "Olur!" dediler.
Bugün biz ise elhamdü lillâh, Allah-u Teàlâ'nın verdiği çeşitli nimetlerle görüyoruz ki, Mekke'ye eskiden üç ayda gidilirken, bu gün üç saate indi iş!.. Üç ayda gidiyorduk, şimdi üç saatte gidiyoruz. Geçen gelişimde Mekke'de aldığım abdestle sabah namazını orda kıldım, öğle namazına da burda cemaate yetiştim. Bu tabii, Allah-u Tealâ'nın bize verdiği bir lütfu... İnsanların yaptığı bir harika, insanların yaptığı bir şey... E, Allah-u Teàlâ'nın kudreti karşısında, mukayese olunmaz tabiatıyla...
O Efendimiz SAS'in meselâ, Mekke-i Mükerreme'den Kudüs'e kadar gidişi bugün basit bir şey... Yani, kimbilir bir saat sürmez belki!.. Tayyare ile bir saatte git, bir saatte gel Kudüs denilen yere... Bunda şaşılacak bir şey yok, Allah-u Teàlâ'nın kudreti!.. Semâvâta urucu?.. O da Allah-u Tealâ'nın kudreti... İnsan kendi kuvvetiyle çıkamaz oraya... Ama, Allah-u Teàlâ isterse, çıkarır kulunu... Onun için, bunda şüphemiz yok elhamdü lillâh. Yalnız, bizim de o mertebeye erişmemizi, Cenâb-ı Hak cümlemize nasib etsin...
O mertebeye ulaşmak için, tayyare gibi uçmak lâzım değil. Yahut, kuşlar gibi kanatlanıp da yükseğe çıkmak hüner değil... Allah-u Tealâ'nın emirlerine mutî, Peygamber SAS'in sünnetine mutî, İslâm'ı tam mânâsıyla yaşamayı isteyen insanlara, bu devlet her zaman nasib olur.
Efendimizin Mi'racı, bu kitapla sabit olanı!.. Her gün Mi'racdaydı o! Her gün, her anı Mi'rac içerisinde... Fakat, büyüklerimizden de çok Mi'rac edenler olmuştur. Bu Mi'rac denilince, mânevî Mi'racdır. Geceleri rüyalarımızda, biz nerelere gidiyoruz?.. Bu, oluyor demek ki! Bir an içerisinde gidip geliyoruz. Nasıl gitti?.. Cesedimizi de orda görüyoruz. Sabahleyin de güzelce naklediyoruz; filanları, falanları da gördüm, görüştüm diyerekten...
E bu kudreti, Allah-u Teàlâ istediği kullara da veriyor. Onlar da, meleklerle buluşuyorlar yukarlarda; gelip bize anlatıyorlar. Demek ki, olağan şeylerdir. Yalnız, bu olağan olabilmesi için istidat lâzım!.. Allah bu istidadı bize verirse, biz de nâil oluruz.
Bu istidat ise; Allah-u Tealâ'nın emrini tutmak, yasağından kaçmakla olur. Şu iki iş; emrini tut, yasağından kaç!.. Bugün bu emrini ancak biz namazda tutuyoruz. Namaz kılıyoruz elhamdü lillâh!.. Onun için, "Namazdır mü'minin Mi'racı!" oluyor ama, o namazı kılmayı Allah-u Teàlâ cümlemize nasib etsin...
Huzur ve huşu ile namaz kılmak!.. Yoksa, aklımız şurda, aklımız burda.... İmam efendi "Allàhu ekber" diyor, biz de yatıyoruz. İmam "Semi allàhu limen hamideh" diyor, biz de kalkıyoruz. Ama akıllarımız, her birimizinki bir tarafta... Böyle değil... Hakk'ın huzurunda olduğunu mütalaa ederekten, huzur ve huşu içerisinde bir namaz Mi'racdır mü'minler için. Mü'minlerin Mi'racıdır.
Bu namazı kılmak kolay olmaz tabii... Dünya meşgaleleri bizi boğuyor her taraftan. Boğduğu için, namaza durduğumuz vakitte, dünya işleriyle meşgul olmaktan kendimizi alamıyoruz.
Bu meşgaleden kendisini kurtarmak için, insanın kendisini hiç olmazsa muvakkat bir zaman, Allah'a vermesi lâzım! Onun için diyorlar ki: Ezan okunmadan camiye git! Ezan okunduktan sonra değil, ezan okunmadan evvel, hiç olmazsa şöyle beş-on dakika kendini dinle! Ben neyim, ne için geldim?..
Şimdi bu Mi'rac'da en güzel şey: Cenâb-ı Hak bizi ibadet için yaratmış. Bu ibadet de, Allah'ı bilmekle olur. Allah'ı bilmeyen insan, ibadet edemez Allah'a. Allah'ı bilirse O'na ibadet eder. O Allah celle ve âlâ ki; bizim her şeyimizi görür, bilir, işitir... Her halimize vakıf! Hem, her zaman vakıf... Gecede de vakıf gündüzde de vakıf... Hiç kusursuz olan birşeyimiz yok... Bunu insan tam manasıyla idrak ederse, adımını atarken de düşünerek atar. Yapacağı işi yaparken de düşünerek yapar, Çünkü Allah görüyor, biliyor, işitiyor. Daha ne yapacak?..Ne olacak halimiz?..
Ama biz bunu biliyoruz da, bu bilişe uyamıyoruz. Biliyoruz; bildiğimiz halde de yapacaklarımızı yapmaktan geri kalmıyoruz. Halbuki, insanlar bunu bilince olgunlaşması, kemâlleşmesi lâzım. Bu olgunluğu ve kemali elde demediğimiz için bakıyoruz ki, hep birbirimizin aleyhinde birbirimizin kuyusunu kazmakta, birbirimizi kötülemekte, çeşit halleri olagelmekte olduğunu hepimiz görüyoruz. Bu neden?.. Hep kendimizin kusurundan... Bizim büyüklerimiz bize diyor ki:
"--Sen ne kadar büyük adam olursan ol-ilmen büyük ol, servet itibariyle büyük ol, kuvvet itibariyle büyük ol, ne kadar olursan ol; ol amma, karşındaki insanı kendine daha alâ ve efdal bil!" diyor büyüklerimiz.
Niçin?.. Öyle olunca hürmet saygı karşılıklı birbirine denk olur. Sen onu sayarsın, o da seni sayar. Böylece tatlı tatlı geçinir insan... Yoksa, büyüdükce mâdûnunu küçük görürse; e o da Allah'ın kulu... Şu Hz. Ömer'in hadisesi cümlemize ibret levhası: Deveye bir saat kendisi biniyor, bir saat de kölesini bindiriyor... Neden?.. O da Allah'ın kulu... Var mı bunu bugün yapabilecek bir adam?.. Ama müslümanlık emrediyor bu işi...
Selman-ı Farisî, Bağdad'a valiy-i umûmi olmuş; fakat halktan ayırılacak bir tipi yok... Bu adam validir diye kimse bilmiyor. Bilemez, halk gibi giyiniyor. Belki halkın giyiminden çok daha aşağı bir kıyafette de, Şam'dan gelen bir misafir onu hamal zannederekten:
"--Şu benim eşyalarımı eve götürüver!" diyor.
O da, hiç büyüklük taslamadan,
"--Pekiyi..." diyor, eşyayı alıyor.
Kimdir bunu yapan?.. Selman-ı Farisî gibi valiy-i umûmîlik yapan bir zât... Kim yapar bunu bugün? Bize bile deseler, biz bile yapmayız. Valiyi umûmi olan bir zat nasıl yapar bu işi?.. Ama Peygamber SAS'in mektebinde okuyan, onun dizinin dibinde oturan insanların haline bak da, onlardan ibret al! Bizim halimiz, ne kadar acınacak bir hal...
Onun için, tarikatlar var ya, o tarikatların içerisinde bahusus Nakşi Tarikatı'nın gayesi; diyor ki:
"--Biz ancak hizmet için yaratılmış insanlarız. Bizim vazifemiz halka hizmettir. Halkı hizmet lâzım olduğu vakitte, tesbihi sonraya bırakırız biz!" diyor."
Ubeydullàh-i Ahrar Hazretleri'nin sözüdür. Edille-i Nakşibendiyye'de yazar. Çok güzel!
Şimdi bizim tesbih ve nafile namazlarımız var ya, bunları da kılacağız. Fakat halka hizmet de var; halka hizmeti tercih ederiz. Tesbih ne zaman olsa yapılır. Yâni, "Bu tarikatın kuruluşundaki gàye, halka hizmettir." diyor. E bu halka hizmet olunca, nasıl yapılacak halka hizmet? Bedenen, mâlen, nasıl yapacaksan yapacaksın bu işi... Bugün ençok muhtac olduğumuz da bu hizmet...
Onun için, o devirlerdeki insanların yetişiş tarzında, büyükleri onları terbiye etmek için, evvelâ insanlara hizmeti öğretmişler onlara... Yâni:
"--Efendim beni kabul etmez misin dervişliğe, evlatlığa?.."
"--Pekiyi evlâdım. Şimdi senin vazifen; insanların bitlerini temizleyeceksin, hastalarına bakacaksın!.. Şurda yardım, burda yardım... Yap bakalım!.."
Senelerce sonra:
"--Hadi hayvanların da hizmetine bak bakalım! Hayvanları bul, hastaklıklarını tedavi et!.. Şunu yap, bunu yap..."
Tam 14 sene ağır hizmetlerde kullandıktan sonra onlara ders veriyorlarmış. Hattâ onlardan biri olan Şibli Hazretleri --ki akşam okudum-- derviş olmak istemiş. O devrin büyüklerinden Cüneyd-i Bağdâdî'ye demişler ki:
"--İşte bunu al, senin terbiyene girecek!.."
O da gelmiş, boynunu bükmüş... Cüneyd-i Bağdâdî de demiş:
"--Evlât, ilk vazife, git helâları temizle bakalım!.. Sularını doldur. Bu hizmeti yap!.."
Tam yedi sene --yedi gün değil, yedi saat değil efendi, yedi sene-- bu hizmette kullandıktan sonra, ikinci bir hizmet daha vermiş. Yedi sene de orada kullandıktan sonra, kendisine demiş ki:
"--Şimdi bu derslere devam et bakalım!.."
Niçin?.. Evvelâ burnunu kır, yâni nefsini öldür!.. Burnu kırılmadıkça, nefsi öldürülmedikçe, insanın ıslah olma kabiliyeti yok... Nefis bir ejderha... (A'dâ adüvvük) En büyük düşman... Onu ıslah etmek en birinci vazife... O nefsin ıslâhı da burnun kırılmasıyla oluyor.
Okudukça bizim nefsimiz kabarıyor. Okudukça kabarıyor. Büyüdükçe kabarıyor... Ondan sonra da onun hakkından gelmek ne mümkün... Görüyoruz:
"--Ben de derviş olmak istiyorum!.."
"--Al sana, şu kadar tesbih çek!"
Nerden yapacak, bu tesbihi nerden çekecek? Nereden yapacak onu?.. Çünkü burun büyük, nefis kabarmış... İslahı kabil olmazsa, öyle riyazetlerle mümkün ama, o büyükleri de bulmak, bugün mümkün değil yâni... Allah hepimizi affetsin...
Mi'racı isteyen mümin kardaşlar, evvelâ nefislerini islah edip onu yola getirmeli!.. Beş vakit namazı güzelce kılmaya çalışmalı!.. Oruçlarını öyle güzelce tutmaya çalışmalı!.. Herkese de kardeş gözüyle bakıp, onu himayesine almalı, onu sevmeli!.. "Şu kusurlu, bu kabahatli..." diyerekten, ondan bundan darılırsak, aleyhinde bulunursak; demek ki, insanlıkdan nasibimizin çok az olduğu anlaşılıyor.
Onun için, bugünkü sıkıntılarımızın başı, hep nefsin ıslahsızlığı terbiyesizliği, azgınlığı... Bu nefisler ıslâh edilse, bu böyle olmaz... Allah hepimizi affetsin!..
Bu mübarek geceler, büyük bir nimettir. Büyük bir devlettir. Güzelce bir istiğfar ederiz. "Aman yâ Rabbî! Ben bu işleri becerecek halde değilim. Kabahatim çok, kusurum çok... Günahlarım da çok... Sana iltica ediyorum, sana sığınıyorum yâ Rabbî!.. Bana kuvvet ver, kudret ver, yardım eyle de, nefsimi ıslah edip senin sevdiğin, razı olduğun bir kul olabileyim!"diye Allah'a yalvarırız.
Hepiniz görüyorsunuz ki, buradan gidiciyiz. Kimseye burada kalma yok!.. Bugün olmazsa yarın. Onun için, ilk ders ölümü verirler. Niçin?.. Hazır ol!.. Ecel ne zaman gelirse gelsin sen hazır ol! Hazır ol da, yüzü kara değil de ak yüzle Hakk'ın huzuruna varmak için, günahlardan vazgeç ve Allah'ın emirlerine inkıyad eyle!..
Namazı vaktinde kılmak büyük devlet... Onun için biraz evvel gel, boynunu bük, yaptığın hataları düşün, kusurları düşün!.. Nefsini muhasebeye çek!.. "Neler yaptım ben bugün?.. İyilikler mi yaptım, kötülükler mi yaptım? Kimi darılttım, kimi incittim?.. Helâl mi yiyorum, haram mı yiyorum?.. Bunlar bize doğru mudur, lâyık mıdır?.." diye bir hesaba çek kendini!.. O hesabın altından çıkan neticeye bak! Ona göre, Allah-u Tealâ'ya ilticada ellerini kaldır;
"--Aman yâ Rabbî, ben bu işin içinden çıkamadım! Sen benim yardımcım ol da, sen beni kurtar!.." de!
Çünkü nefsimiz var, arkasında da şeytan var. Hem nefis, hem şeytan; iki tane azılı düşman... Elimize geçmez, tutamayız, yakalayamayız. Bunun çaresi, bu düşmanları yaratan Allah'a sığınmak... Onları yaratan da Allah... Binâen aleyh, "Yâ Rab, ben bunların hakkından gelemiyorum; yardımcım ol, beni kurtar!.. Yoksa ben perişan olacağım." diyerek çeşitle dillerle Cenâb-ı Hakk'a yalvarmak ve bu surette de Mi'rac olan bu gecemizde de, bizi de sevgili kulların arasına kabul et yâ Rabbi...
Mi'racın asıl yüksekliği, insanların kötü huyları bırakıp, iyi huylar sahibi olmasıyla olur. Kötü huyları bırakıp iyi huylara sahip oldun muydu, Mi'raca nâil olursun.
Mi'rac'da sen göklere çıksan nolacak, göklerden insen ne olacak? Hani bugün tayyareler çıkarıyor bizi yukarı... Çok daha yukarı çıkarsınlar da, Arş'ı marşı görelim, nolacak?.. Bir şey olmaz, yine biz buyuz. Maksad, insanın insan olması... İnsanın insan olması kadar da zor şey yok! En zor şey, insanlık...
Zengin olmak kolay, nasıl insan olursan ol. Var işte birçok büyük zenginler... Öyle insanlıkta nasibi olanlar pek az. Asıl gaye de, insanın insan olması... Buraya geldik, insan olmak için. Buraya gelirken, Allah-u Tealâ bize hem cennette, hem cehennemde iki tane ev yapmış. Cennetteki yerimiz de hazır, cehennemdeki yerimiz de hazır. Burası imtihan yeri... Yolladı bizi buraya... "Kulum, sen şimdi bak; istersen cenneti seç istersen cehennemi seç!.. Yerin hazır." diyor.
E, Allah burada hepimize de akıl fikir vermiş... Kitap da göndermiş, peygamber de göndermiş. Onların izinden gidersek, elbette yerimiz cennet olur. Ölürken de rahat rahat ölürüz. Yok, onların yolunu bırakıp da şeytanın yoluna, nefsin yoluna uyarsak; gideceğimiz yer de ma'lûm artık... O da ne büyük felâket!..
Onun için en büyük gaye, Allah u Tealâ'nın sevdiği bir kul olabilmek!.. Sevdiği bir kul olabilmek için de, nefsin elinden kurtulmak lâzım! Nefsin elinden kurtulmadıkça da buna imkân yok.
Onun için, Ramazan geliyor önümüzde... Bunlara üç ay derler. Bu üç aylarda oruç tutabilmek, "Yâ Rab, ben nefsimin ıslâhına çalışıyorum. Sen de bana yardım et!.." demek... Ramazanda oruç tutacağız otuz gün, bu az bir şey değil... Bu günlerde insan kendisini hesaba çeker, teraziye kor. Hayırlı işlerde mi, yoksa hayırsız işlerde mi? Ona göre nedametler, pişmanlıklar yaparaktan, gözyaşlarını da akıtaraktan:
"--Aman yâ Rabbi! Beni affet de beni sevgili kulların arasına kabul et..." diye dua et!
Sevgili kulu oldun mu, korkma!.. Korkma, her şey senin. İş, o sevgili kullarından olabilmekte...
Bugün okudum da hoşuma gitti: Hasan-ı Basri Hazretleri var, eski büyüklerimizden... Tabiin Devri'nin insanı. Bir de o devrin evliyası var, Habîbül-Acemî... Ma'lûm, Basra'da su çok. Bir taraftan bir tarafa geçmek için, kayıklara, gemilere ihtiyaç oluyormuş... İskelede bekliyor Hasan-ı Basri Hazretleri... Habibül-Acemî de gelmiş.
"--Ne bekliyorsun burda?" demiş.
"--Gemi gelsin de binelim, de gidelim!" demiş.
"--Allah Allah!" demiş." Sende yakin denilen kudret kuvvet yok mu?.. Allaha yakınlığın olduğu halde gemiye ne ihtiyacın var?.." demiş. "Bismillâh" deyip, suyun üzerinde yürüyüp geçmiş öbür tarafa...
Tabii Hasan-ı Basrî Hazretleri büyük alim, ama duraklamış. Gemi gelmiş, geçmiş. Kitap sahibi diyor ki:
"--Bunların hangisi efdal, hangisi daha büyük?.."
"--Hasan-ı Basrî büyük!" diyor.
Öteki yükselmiş, yakınlığa vasıl olmuş ama, beşerle ilgisi yok!..
Şimdi, biliyorsunuz ki, yağmur gökten gelir amma, sular yerden buhar olur çıkar, bulutlar olur, göklerde toplanır. Yağmur halinde, inkılap edip aşağıya dökülür. Eğer burdan çıkan buhar halindeki sular aşağıya akmazsa, susuz kalırız. İçecek su da bulamayız, bahçelerimiz, tarlalarımız da susuz kalır. Ölürüz en nihayet!..
Maksat, yükseldikten sonra aşağıya inmek!.. Yükseldikten sonra Allah'ın kullarıyla hemdem ol! Onları irşada çalış!.. Kötüleri iyi etmeye gayret eyle! Yoksa sen de onlarla beraber olup, meyhanelerde oynayacak değilsin ya... Maksat, aşağıya indikten sonra kulların irşadına gayret etmek.
Yavrum, bu mülkün sahibi var!.. Bak, bu cami denilen binayı, sana birisi dese ki:
"--Bu tabiatın bir eseridir. Vaktiyle işte, rüzgarlar taşları yuvarlamış gelmiş. Topraklar da buraya gelmiş... İnsan da biraz yardım etmiş; süslemiş cami olmuş."
İnanırmısınız bu işe?.. Var mı bir inanacak?.. Kimse inanmaz. E, "Koca saltanat, koca âlem kendi kendine oldu." deyince nasıl inanır insan? İmkân mı var?.. Öyleyse bunun sahibi var. Kim?.. Allah Celle ve Âlâ!..
İşte o Allah, tabiatın, mahlûkatın sahibi... O kadar büyük mahlûkları var ki, tarifine imkân bulamayız. Büyüğünü göremiyoruz. fakat küçüğünü size söyleyeyim:
Bugün mikrop dediğimiz, ufacık, gözümüzle göremediğimiz mikrop, bizim canımıza okuyor... Doktor da aciz. E, göremiyorsun yahu, ufacık. İkiyüzbin defa büyüyecekmiş de biz görecekmişiz, o mikrobu... Hayalde boş laf gibi. Onun için, ufacık bir mahlûkla bizi terbiye eden, Allah-u Celle ve A'lâ'nın kullarıyız biz. Binâen aleyh, onun kuvvet ve kudretine nihayet yok!.. Ona ilticadan başka çaremiz yok...
En güzel iltica da:
"--Aman yâ Rabbi, bizi bu Mi'rac gecesinde afvü mağfiret eyle de, sevdiğin razı olduğun kulların arasına kabul eyle!.." diyerekten Cenâb-ı Hakka yalvarmak...
Çoluk çocuğumuza da sahip olmak, onları başıboş bırakıvermemek... Gerek kız gerek erkek, hepsi evlâtlarımız, hepsi de Allah'ın kulları... Yaratan Allah'tır.
Onun için, en çok ilme ihtiyacımız var. Cenâb-ı Allah-u Celle ve A'lâ, Kuran'ı Azimüşşan'ın bir yerinde buyuruyor ki:
(Ve kul rabbi zidnî ilmâ) [De ki: "Yâ Rabbî, benim ilmimi artır!"]
Cenâb-ı Peygamber de diyor ki: (Rabbi zidnî ilmâ) "Yâ Rabbî, benim ilmimi artır!" Cenâb-ı Peygamber'in ilminin sonu da yok, çok ilimler sahibi... Fakat öyleyken yine Allah-u Tealâ diyor ki ona: "Söyle: Yâ Rabbi, benim ilmimi artır!"
İlim çok.. Dalları bir sürü... Fakat, en mühim ilim, Kur'an ilmidir. Allah-u Tealâ'nın gönderdiği kitabın ilmi... Onu okumak, anlamak çok mühim. Saadetimiz ona bağlı, selametimiz de ona bağlı. Yoksa, bugün bilgide gâvurlar bizi geçmiş. Bugün bütün fenler, onlardan geliyor bize.. Bir şeyden de haberimiz yok!.. Onların bizden üstün olması lazım!?.. Hayır; asıl bilgi, Allah-u Tealâ'nın kitabını bilip, ona uymaktan ibarettir. Yoksa, bilmek kâfi değil!..
Bugün, şarkıyatçı denilen gâvurlar içerisinde, onu bilenler de var. Fakat, imanları olmadığı için, hiç faydası yok!.. Bil; bildikten sonra, Allah-u Tealâ sana ne diyor, ona uy!..
Allah-u Tealâ, onu öğrenip onunla amel etmeyi, öğrendiğimizi bilmeyenlere de öğretmeyi cümlemize nasib etsin...
Onun için Efendimiz SAS:
(Hayruküm men teallemel-kur'âne ve allemeh) "En hayırlınız sizin, Kur'anı öğrenen ve öğrendiğini öğretendir," buyurmuşlar, Evvel lafzını öğreneceğiz, sonra da derinliklerine varmak için, manâlarını öğrenmeğe çalışacağız.. Derinliğinin sonu yok!.. Yalnız biz sathi olarak mânâsını anlasak, o da bize yeter!.. Onun için, Allah hepimize hidayetler nasib etsin!.. Tevfikını refik etsin... Sevdiği, razı olduğu kuları arasına cümlemizi kabul eylesin...
İnsanlığı yedi mertebeye ayırmışlar, büyüklerimiz:
Birinci kısmı diyor ki, emmâre... Nefs-i emmâre; kötü bir huy. Gâvurlara lâyık, münafıklara lâyık... 12 tane ejderha gibi başı var.
İkincisine levvâme demiş.
Üçüncüsüne mülheme demiş; tehlikeli.
Dördüncüsü mütmainne; eh oldukça iyi. Fakat, ona da razı olmamış büyüklerimiz.
Onu atladıktan sonra, beşinci mertebeye gelerekten, râziye mertebesi diyorlar. Allah'ın senden razı olduğu bir hal!.. Sen Allah'ından razı, Allah da senden razı!.. En büyük devlet bu, işte!.. Raziyyeden sonra da, merzıyye geliyor. Bu devlete erişirsen ne mutlu!..
Bu devlete erişmek de, bugün bizler için mümkün değil!.. Çünkü, iş çok, dünya galip. Sabahtan akşama kadar çalışacak... Akşama yatmağa bile vaktimiz kalmıyor. Yemeğe bile vaktimiz kalmıyor. Buna riyazetler ister. Meşakkatlere tahammül ister. Bunu yapacak kudretimiz de yok!.. Allah-u Tealâ'nın zikriyle meşgul olmağa; ona da gücümüz yetmiyor!..
Akşam, bir efendiyi okudum ama, ismi hatırımda değil; 90 yaşındaymış adam!.. Gündüzün çalışıyor; gece de geldiği vakitte, diz çöküp ta sabaha kadar, seccadesinden ayrılmıyor... Ben ona uydum, gece yarısına kadar durdum. Fakat, tahammül edemedim de, gece yarısı izin istedim de, kaçtım gittim.
Niçin?.. Zor!.. Ama zorluklar arkasında faydalar var. Allah'ın sevdiği bir kul olabildin miydi, bahtiyarsın artık!.. Senden iyisi yok o zaman! Mi'rac, her zaman senin için mümkün!
Allah kusurlarımızı affetsin de, şimdi beraberce bir istiğfar edelim:
"--Estağfirullàh..." (25 defa)
Estağfirullàh el-azîm elkerîm ellezî lâ ilâhe illâ hû, elhayyel-kayyûme ve etûbü ileyh... Ve es'elühüt-tevbete vel-mağfirete vel-hidâyete lenâ innehû hüvet-tevvâbür-rahîm... Tevbete abdin zàlimin linefsihî, lâ yemlikü linefsihî, mevten ve lâ hayâten ve lâ nüşûra...
Seyyidül istiğfarımızı tavsiye ederim. Gece yatarken üç kere; sabahleyin de kalktık mıydı üç kerre okursak, cenneti bize va'd ediyor Rasûl-ü Ekrem SAS:
(Allàhümme ente rabbî, lâ ilâhe illâ ente halaktenî, ve ene abdük, ve ene alâ ahdike ve va'dike mesteta'tü, ezü bike min şerri mâ sana'tü ebûü leke binîmetike aleyye ve ebûü bizenbî, fağfirlî fe innehû lâ yağfiruz-zünûbe illâ ente.)
Allàhümme entel-melikü lâ ilâhe illâ ente sübhàneke ve bihamdik, ente rabbî ve ene abdük, zalemtü nefsî va'tereftü bizenbî, fağfirlî zünûbî cemîan feinnehû lâ yağfiruz-zünûbe illâ ente.
(Vehdinî liahsenil-ahlâk, lâ yehdînî liahsenihâ illâ ente, vasrif annî seyyiehâ lâ yasrifü annî seyyiehâ illâ ente, lebbeyke ve sa'deyke vel-hayru küllühû fî yedeyke, veş-şerru leyse ileyke ene bike ve ileyke, tebârekte rabbenâ ve teàleyte nestağfiruke ve netûbü ileyk.)
(Allàhümmağsil annî hatàyâye bimâis-selci vel-bered, ve nakkı kalbî minel-hatàyâ kemâ yünakkas-sevbül-ebyadu mined-denes, Allàhümme bâid beynî ve beyne hatàyâye kemâ bâadte beynel-meşrikı vel-mağrib.)
(Lâ ilâhe illallàhu vahdehû lâ şerike leh, lehül-mülkü ve lehül-hamdü yühyî ve yümîtü ve hüve hayyün lâ yemût, ve hüve alâ külli şey'in kadîr.)
Bu tesbihi Cenâb-ı Peygamber tavsiye ediyor. Günde yüz kere okuyanlara büyük tebşiratlar vardır. Zor bir tesbih de değil. İnsan, tezgahının başında, işinin başında da bunu söylemek mümkün! Kimse ağzını tutmaz ya senin!.. İçinden de söylersen, dışından da söylersen mümkün.
İkinci tesbih:
(Sübhànallàhi vel-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallàhu vallàhu ekber, ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azîm.)
Bunu da yüz kere söylemeyi, Cenâb-ı Peygamber yine tavsiye buyurmuşlardır. Bunlar da her yerde; yürürken de olur, gelirken de olur, giderken de olur. İnsan, dilini bunlara alıştırırsa, boş laflarla vaktini geçireceğine, bu tesbihlerle vaktini geçirir. Hem sevap alır, hem günahlardan kendini kurtarmış olur, hem de büyük derecelere nâil olur.
Üçüncü tesbih:
(Sübhànallàhi ve bihamdihî, sübhanallàhil-azîm, ve bihamdihî estağfirullàh.)
Buhari'nin son hadisidir. Bunu da yüz kere tavsiye buyurmuş, Cenâb-ı Peygamber... Bu tesbihler, Cenâb-ı Hakkı öğmektir. Büyük mükâfatlar alır insan, bunlarla.
(Rabbenâ zalemnâ enfüsenâ, ve in lem tağfirlenâ ve terhamnâ, lenekünenne minel-hàsirîn.) [El-A'raf: 23] Adem AS'ın duasıdır.
(Lâ ilâhe illâ ente sübhàneke innî küntü minez-zàlimîn.) [El-Enbiyâ: 87]
Bunlar büyük dualar, Kur'an'dan alınmış. Bunları da tavsiye ederiz ama, çok da zor değil yâni!
Hasbünallàhi ve ni'mel-vekîl... Ni'mel-mevlâ ve ni'men-nasîr... Gufrâneke rabbenâ ve ileykel-masîr.
Hasbiyallàhu lâ ilâhe illa hû, aleyhi tevekkeltü ve hüve rabbül-arşil-azîm.
Lâ ilâhe illallàhul-melikül-hakkul-mübîn, muhammedür-rasûlüllàh, sàdikul-va'dül-emîn.
(Lâ ilâhe illallàhu adede halkıh... Lâ ilâhe illallàhu zinete arşih... Lâ ilâhe illallàhu mil'e semâvâtih... Lâ ilahe illallàhu misle zâlike meah... Vallàhu ekber misle zâlike meah... Vel-hamdü-lillàh misle zâlike meah...) Bunu üç kerre okusa, bütün gün tesbih çekmiş gibi sevaba nâil olur insan!..
Estağfirullàh... (3 defa) Biadedi küllistiğfarin istağferahül müstağfirûn.
Sübhànallàh... (3 defa) Biadedi külli tesbîhun sebbehahül-müsebbihûn.
Elhamdü-lillâh... (3 defa) Biadedi külli tahmîdin hamidehül-hàmidûn.
Allah-u Ekber... (3 defa) Biadedi külli tekbîrun kebberahül-mükebbirûn.
Lâ ilâhe illallah... (3 defa) Biadedi külli tehlîlün hellehül-mühellilûn,
Allah... (3 defa) Biadedi külli zikrin zekerehüz-zâkirûn, ve gafele an zikrike ve zikrihil-gàfilûn.
Entel-bâki yâ bâkî... (3 defa)
Entel-hâdî entel-hak, leysel-hâdî illâ hû...
Hüvel-evvelü vel-âhiru vez-zàhiru vel-bâtın, ve hüve bikülli şey'in alîm.
Hepinizin bildiği bir şey var: Sokaklarımızdan satıcılar geçer. Her satıcı, satacağı şey için bağırır. Kimisi de hoparlörle bağırır. Mahalleyi de taciz eder ama, hiç durmaz. Birbiri arkasından: "Şu var!.. Bu var!.." Satacak. İnsan ondan bir ders alıyor. Yahu şu adam, satacağı bir ekmek parası için, akşama kadar bağırıyor durmadan. Bütün mahalleyi de rahatsız eder, hoparlörle... Hastası var, çocuğu var; hiç dinlemez.
Biz ise, Allah diyeceğiz oturduğumuz yerde. Camiye geleceğiz, bir namaz kılacağız; bu bize çok gelir. Bunun kaçamak yollarını ararız. Sonra da kılsak olur deriz, şöyle deriz, böyle deriz... Ama, hatamızı bir türlü idrak etmekten aciziz.
İşte, beş kuruş kazanacağım diyerekten, akşama kadar bağıran adam, bizden hayırlı! Ekmek parasını çıkarmak için uğraşıyor. Biz ise Allah'a yönelip de bir Allah diyeceğiz, bu bize çok geliyor. Beş dakika fazla oturduk mu, kıyamet kopar. Hele bayramlarda:
"--Hoca Efendi, vakit geçiyor!"
Ne o?.. Bir dakika, iki dakika geçmiş... Ne ayıp şeyler bunlar!.. Neden?.. Nefisler azgın. Bir an evvel eve gidecek, yemeğini yiyecek, muhabbetine bakacak. Beş dakika camide oturmaya sıkılıyor.
Bursa'daki Cami-i Kebir'in minberinin kafesine, bir yazı yazmışlar. O yazı, hatırımda kaldığına göre:
(Elmü'minü fil-mescid) Mümin mescidde, (kes-semekü fil-mâ') denizdeki balık gibidir. Denizdeki balık gibi, camiden çıkmayı istemez. (Vel-münâfiku fil-mescid) Mesciddeki münafık da, (ket-tayru fil-kafes) kafesin içine sıkışan kuş gibi, kaçmaya çalışır iki tarafa!.. Onu oraya yazmışlar. Allah hepimizi affetsin...
Onun için büyüklerin birisi, Abdülhalik-ı Gücdevânî, oğluna yaptığı nasihatın içerisinde diyor ki:
"--Oğlum, evin mescid olsun!"
Evin mescid olsun! Şurada burada, kahvede gezip durma!.. Sıkılınca gir camiye! Namazını kıl, ibadetini yap. Otur orada, işin yoksa... İşin varsa, işinle meşgul olursun. Allah, bu mescidlere can ü yürekten severek, ibadet için koşan kulları arasına hepimizi kabul etsin...
--Hoca efendi, bir dua ediver!..
[Hüseyin Hoca dua etti. Duadan sonra:]
Bu akşam, Mi'rac gecesi olmak dolayısıyla, bir salât ü selâm okuyalım Efendimiz'e:
Fa'lem ennehü, "Lâ ilâhe illallàh" (10 defa)
Muhammedür-rasulullah SAS.
"Allàhümme salli alâ seyyidinâ, muhammedinin-nebiyyil-ümmiyyi ve alâ... Âlihî ve sahbihî ve sellim." (3 defa)
Bir Fâtiha-i şerife okuyalım!..
............................
Bir salevât-ı şerife okuyalım!..
.............................
Elem neşrahleke'yi beraber okuyalım:
"--Elem neşrah leke sadrek... Ve veda'na... anke... vizrek... ellezi... enkada...zahrek... Ve rafa'nâ leke.... zikrek... Feinne... meal... usri... yüsrâ... İnne... meal... usri... yüsrâ... Feizâ... ferağte... fensab... Ve ilâ... rabbike... ferğab."
On tane de İhlâs-ı Şerif okuyalım!..
..............................
Bir Fâtiha-i Şerif daha okuyalım!..
...............................
Beraber üç salevât-ı şerife okuyalım:
"Allàhümme salli alâ... seyyidinâ... muhammedinin-nebiyyil-ümmiyyi ve alâ... âlihî... ve sahbihî... ve sellim." (3 defa).
Cenâb-ı Hak, dergâhında kabul buyursun da; bu mübarek Mi'rac hürmetine, cümlemizi, sevdiği, razı olduğu kulları arasına kabul buyursun...
Cümlenizin kandilini tebrik ederim... Birçok seneler bu mübarek günlere kavuşmayı Cenâb-ı Hak'tan diler, hepinizin ayrı ayrı duasını da rica ederim...
Esselâmü aleyküm ve rahmetullàhi ve berekâtühû!..
13 Haziran 1980 Cuma